İş Ayakkabıları Çeşitleri , Kullanım
Alanları
İş güvenliği, çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumak
için büyük bir öneme sahiptir. Bu nedenle, çalışma ortamında olası kazaları ve
yaralanmaları en aza indirmek için gerekli önlemler alınmalı ve iş güvenliği
ayakkabısı sektöre uygunluğuna dikkat etmeliyiz.
İş ayakkabıları, çeşitli iş kollarında çalışanların
ayaklarını korumak ve konforlarını sağlamak amacıyla tasarlanmış özel
ayakkabılardır. İş güvenliği standartlarına uygun olarak üretilen bu
ayakkabılar, darbelere, kimyasallara, aşırı sıcaklıklara ve diğer tehlikelere
karşı ayakları korur. Farklı sektörlerde çalışanların ihtiyaçlarına göre
çeşitli özellikler sunan iş ayakkabıları, iş güvenliğinin önemli bir
parçasıdır.
1. Çelik Burunlu İş Ayakkabıları: EN ISO 20345
standart (200J Burun Darbe Dayanımı)
Ayak
parmaklarını koruyan çelik burun kısmı sayesinde ağır nesnelerin düşmesi veya
sert cisimlerle çarpışma durumlarında maksimum koruma sağlar. Çalışma ortamında
ayaklara malzeme düşmesi, ayak sıkışması vb. yaşanması muhtemel olan olumsuz
durumlarda ayakları ve parmakları koruyan ayakkabılar, en az 200 joule darbeye
dayanıklıdır.
2. Kompozit Burunlu İş Ayakkabıları: EN ISO
20345 standart (200J Burun Darbe Dayanımı)
Çelik burunlu ayakkabılara benzer koruma
sağlar ancak daha hafiftir ve metal detektörlerinden geçerken sorun çıkarmaz.
Kimyasal maddelere karşı daha dirençlidir. İş ayakkabısı standartları, güvenlik
açısından taşımış olduğu özelliklerine bakılarak seçilir. Her bir standardın
kullanım alanı farklıdır. Bu standartlar iş güvenlik ayakkabısı S1 standardı,
iş güvenliği ayakkabısı S2 standardı ve iş güvenliği ayakkabısı S3 standardı
olarak üç tanedir. Ayrıca tüm standartların kendi özelliği ve açıklaması
vardır.
İş güvenlik ayakkabısı S1 standardı; işçi
ayakkabılarının kuru ortamlarda kullanımına uygun olduğunu belirten
standarttır. 200J darbelere karşı dayanıklı olan bu ayakkabılar, çelik veya
kompozit burunlu yapıdadırlar.
İş güvenlik ayakkabısı S2 standardı; iş
ayakkabıların ıslak ortamlarda kullanılmasına olanak tanıyan standarttır. 200J
seviyesine kadar oluşabilecek darbelere karşı dayanıklıdır. Taban yapısı yağa
ve aside karşı ekstra dayanıklılık sağlamaktadır.
İş güvenlik ayakkabısı S3 standardı;
paslanmaz çelikler ile güçlendirilen bir tabana sahip standarttır. İşçi
ayakkabısının enerji emilimini 110 Newton seviyesine kadar ulaştırır.
3.
Elektrik
Yalıtımlı İş Ayakkabıları: Elektrik çarpması riskinin olduğu ortamlarda
çalışanlar için tasarlanmıştır. Elektriği iletmeyen malzemelerden üretilir ve
elektrik çarpmalarına karşı koruma sağlar.
Elektrikçi ayakkabısı standardı, SB + E + P
+ WRU HRO SRC ek güvenlik özelliklerine sahip olmalıdır. Elektrikçi
ayakkabılarında kesinlikle metal detay kullanılmamalıdır.
Elektrik ayakkabısı, suya ve sıvıya karşı
dayanıklı, kısa, deri ve çizilmez deri ökçe tercih edilmelidir.
Elektrostatik Enerjiyi Boşaltma:
Ayakkabılar, vücutta biriken elektrostatik yükün güvenli bir şekilde yere
aktarılmasını sağlar.
Düşük Elektrik Direnci: ESD ayakkabıları,
standart güvenlik ayakkabılarına göre daha düşük elektrik direncine sahiptir.
4. Kaymaz
Tabanlı İş Ayakkabıları: Kaygan zeminlerde güvenli bir tutuş sağlayan özel
taban yapısına sahiptir. Bu, düşme ve kayma riskini en aza indirir.
5. Su
Geçirmez İş Ayakkabıları: Nemli veya ıslak ortamlarda çalışanlar için
tasarlanmıştır. Su geçirmez malzemelerden üretilmiştir ve ayakları kuru tutar.
6. Isı
ve Kimyasal Dayanıklı İş Ayakkabıları: Yüksek sıcaklık veya kimyasal
maddelerin bulunduğu ortamlarda çalışanlar için idealdir. Bu ayakkabılar, aşırı
sıcaklıklara ve kimyasallara karşı dayanıklıdır.
S1P
iş ayakkabısı
EN ISO 20345 standardına göre üretilen ve
belirli güvenlik kriterlerini karşılayan iş ayakkabıları kategorisinde yer
alır. "S1P" kısaltması, bu ayakkabıların sağladığı belirli güvenlik
özelliklerini ifade eder:
S1: Antistatik özellik, enerji emici topuk,
kapalı topuk ve yakıt yağına dayanıklılık.
ESD (Elektrostatik Boşaltım) iş ayakkabıları
İş Ayakkabısı
Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
1. Çalışma Ortamına Uygunluk: Çalışma alanınıza ve karşılaşabileceğiniz risklere uygun bir model seçmek önemlidir. Örneğin, inşaat sektöründe çalışanlar için çelik burun ,çelik ara tabanlı ve kaymaz tabanlı modeller tercih edilmelidir.
2. Malzeme Kalitesi:
İş ayakkabılarının kaliteli malzemelerden üretilmiş olması, uzun ömürlü ve
dayanıklı kullanım sağlar. Nefes alabilen ve su geçirmez malzemeler tercih
edilmelidir.
3. Ergonomik Tasarım:
Uzun süreli kullanım için ergonomik olarak tasarlanmış iş ayakkabıları tercih
edilmelidir. Ayak yorgunluğunu azaltan ve konfor sağlayan modeller
seçilmelidir.
4. Güvenlik
Standartları: Seçilen ayakkabının iş güvenliği standartlarına uygun olması
gereklidir. CE, ISO gibi sertifikalara sahip ürünler tercih edilmelidir.
Taban Özellikleri:
Kaymaz ve esnek tabanlı iş ayakkabıları, güvenli ve rahat bir kullanım sunar.
Özellikle kaygan zeminlerde çalışılan ortamlarda bu özellik önemlidir.
İş Ayakkabısının
Kullanım Alanları
1. İnşaat Sektörü:
İnşaat işçileri, çelik burunlu ve kaymaz tabanlı iş ayakkabılarının sunduğu
yüksek koruma sayesinde güvenle çalışabilirler.
2. Endüstriyel
Tesisler: Fabrikalar ve endüstriyel tesislerde çalışanlar, dayanıklı ve
güvenlik özellikleri yüksek iş ayakkabıları ile işlerini güvenle yapabilirler.
3. Depo ve Lojistik: Depo
ve lojistik sektöründe çalışanlar, konforlu ve destekleyici iş ayakkabıları ile
uzun saatler boyunca rahatça çalışabilirler.
4. Sağlık Sektörü:
Hastaneler, klinikler ve laboratuvarlarda çalışan sağlık profesyonelleri,
ergonomik ve rahat iş ayakkabıları ile uzun süreler ayakta kalabilirler.
5. Tarım ve Bahçe
İşleri: Tarım ve bahçe işlerinde çalışanlar, su geçirmez ve dayanıklı iş
ayakkabıları ile ayaklarını zorlu çalışma koşullarında koruyabilirler.
Güvenlik Sınıfı ve Standartları:
İş güvenliği ayakkabıları, farklı güvenlik seviyelerine göre
tasarlanmış ve üretilmiştir. Bu sınıflar genellikle aşağıda belirtilen S1, S1P,
S2, S3 gibi standartlarla belirtilir. Ayakkabınızın kesinlikle iş güvenliği
standartlarına uyması gerekmektedir.
SB : Temel
güvenlik
S1 : Antistatik, burun koruyucu, şok emici topuk bölgesi,
yağa dayanıklı taban
S1P : Antistatik, burun koruyucu, şok emici topuk bölgesi,
yağa dayanıklı taban, delinmeye dirençli ara taban
S2 : Antistatik, burun koruyucu, şok emici topuk bölgesi,
yağa dayanıklı taban, suya dirençli saya
S3 : Antistatik, burun koruyucu, şok emici topuk bölgesi,
yağa dayanıklı taban, suya dirençli saya, delinmeye dirençli ara taban
EN ISO 20347 (Burun
Darbe Dayanımı Olmayan)
O1 : Antistatik, şok emici topuk bölgesi
O1P : Antistatik, şok emici topuk bölgesi, delinmeye
dirençli ara taban
O2 : Antistatik, şok emici topuk bölgesi, suya dirençli saya
O3 : Antistatik, şok emici topuk bölgesi, suya dirençli
saya, delinmeye dirençli ara taban
Teknik Kısaltmalar
P : 1.110 N ‘ye kadar delinmeye dirençli taban
A : Antistatik ( 100 kΩ ile 1.000 MΩ arası elektrostatik
yükleri dağıtan )
HI : Zemin sıcaklığına karşı yalıtım sağlayan ( 30 dk. 22 ˚C
)
CI : Zemin soğukluğuna karşı yalıtım sağlayan ( 30 dk. 10 ˚C
)
E : Topuk bölgesinin enerji emilimi
WR : Su geçirmezlik
WRU : Suya dayanım
HRO : Yüksek ısıya dayanıklı taban ( 1 dk. 300 ˚C )
FO : Yağa dayanıklı taban
ESD : Elektrostatik boşalım ( 750 kΩ ile 35 MΩ arası
elektrostatik yükleri dağıtan )
2. Malzeme ve
Dayanıklılık:
Ayakkabının malzemesi ve dayanıklılığı, iş güvenliği
açısından büyük önem taşır. Deri, sentetik malzemeler veya kompozit malzemeler
gibi çeşitli seçenekler bulunur. İşiniz gereği ağır ekipmanlarla
çalışıyorsanız, daha dayanıklı malzemeler tercih etmelisiniz.
3. Kaymaya Karşı
Dayanıklı Taban:
Çalışma ortamlarında zeminin kaygan olması yaygın bir
durumdur. Bu nedenle ayakkabı tabanının kaymaya karşı dayanıklı olması oldukça
önemlidir. İyi bir iş güvenliği ayakkabısının tabanı su ve yağ gibi sıvıları
itmeli ve kaymayı engellemelidir.
4. Burun Koruması:
Çeşitli iş kollarında ayaklara düşebilecek nesnelerden
korunmak için ayakkabılarda burun koruması bulunur. Bu koruma genellikle çelik,
alüminyum veya kompozit malzemelerle sağlanır. İşinizde olası nesneleri göz
önünde bulundurarak uygun burun korumasını seçmelisiniz.
5. Ayağı Sarma ve
Rahatlık:
İş güvenliği ayakkabılarının rahat olması da önemlidir.
Ayaklarınızı sıkmayacak, aynı zamanda iyi bir destek sağlayacak bir model
seçmelisiniz. Ayakkabının ayak bileğini saran kısmı da dikkate alınmalıdır;
fazla sıkı olmamalı, ama ayağınızı güvenli bir şekilde desteklemelidir.
6. Hava Geçirgenliği:
Uzun saatler boyunca ayakkabı içinde kalan ayaklar
terleyebilir. Hava geçirgenliği iyi bir ayakkabı, ayakların rahatça nefes
almasını sağlar ve terlemeyi en aza indirir. Bu da hem rahatlık hem de hijyen
açısından önemlidir.
7. Ayakkabı Boyutu ve
Şekli:
İş güvenliği ayakkabısı seçimi, çalışanların güvenliğini
sağlamak ve iş kazalarını en aza indirmek için atılması gereken önemli bir
adımdır. Yukarıdaki faktörleri göz önünde bulundurarak, işinizin
gereksinimlerine en uygun iş güvenliği ayakkabısını seçmeye özen
göstermelisiniz. Doğru ayakkabı boyutunu seçmek çok önemlidir. Ayakkabı ayağınıza
sıkı sıkıya oturmalı, ancak rahatsız etmemelidir. Ayaklarınızın gün boyunca
şişebileceğini unutmayın, bu nedenle ayakkabının ön kısmında yeterli boşluk
olmasına dikkat edin.